powrót do działu Kamień Pomorski
Wpis powstał w oparciu o artykuł Zbigniewa Radackiego „Sprawozdanie z badań nad domem kurii biskupiej w Kamieniu Pomorskim” opublikowany w Materiałach Zachodniopomorskich t. IV w roku 1958.
W roku 1957 zostały przeprowadzone badania architektoniczne przez Pracownię Konserwacji Zabytków w Szczecinie nad budynkiem określanym obecnie jako pałac biskupi w Kamieniu Pomorskim
Badania wykazały, że przypuszczenia niemieckich historyków i historyków sztuki, że budynek pochodzi z drugiej połowy XVI wieku były mylne, a najstarsze fazy budynku sięgają średniowiecza – XIV wieku.
Badacze wydzielili 4 fazy budowlane budynku:
- faza 1 – gotycka
- faza 2 – gotycka
- faza 3 – późnogotycka-renesansowa
- faza 4 – przebudowy w XVIII wieku
1 faza – gotycka: wzniesiono dom o zróżnicowanych proporcjach w porównaniu z obecnym budynkiem. Budynek posiadał dwie kondygnacje i trzy osie z portalem ostrołukowym w centralnej części. Portal składał się z 3 prostych uskoków z półwałkami. Okna znajdowały się w blendach, ograniczonych prosto lub łukiem odcinkowym. Pozostałe elewacje uległy ogromnym przebudowom. Wymiary rzutu 9,3 x 18 m miały być zbliżone do średniej norm długościowych parcel miejskich na niżu nadbałtyckim w XIII wieku, które wynosiły 8,6 x 26 m z czego 1/3 długości to podwórze.
Budynek nie odbiegał w swojej sylwetce od przeciętnej kamienicy mieszczańskiej. Możliwe, że pałac biskupi powstał dopiero po pożarze w 1308 roku. Odpowiadałoby to pracom fortyfikacyjnym wokół osiedla katedralnego.
Brandenburski najazd na miasto w 1308 roku i wiążący się z nim pożar strawił zabudowania przykatedralne do tego stopnia, że ówczesny biskup Henryk von Wacholz był zmuszony do przeniesienia się do zamku w Golczewie. Natomiast teren osiedla katedralnego został zabudowany kanoniami, a jedną z nich miał być pałac biskupi (w artykule często określany jako dom biskupi).
2 faza – gotycka: rozbudowa budynku, prawdopodobnie przypadająca na okres biskupa Jana I (1343-1370). Budynek został poszerzony o około 5,4 metra, zyskując charakter reprezentacyjny na tle innych kamienic, jednocześnie nawiązując do systemu blendowo-okiennego części starszej. Obie fazy różnią się przede wszystkim wymiarami cegieł oraz wątkiem ceglanym (faza 1 – wątek wendyjski; faza 2 – wątek gotycki).
3 faza: poźnogotycka-renesansowa: przebudowa elewacji i wprowadzenie zdobień w XV-XVI wieku.
4 faza: XVIII wiek, wprowadzenie symetrii w otworach okiennych i układzie pomieszczeń.